Ortam Türleri : Kum ve Çakıl

Kum ve çakıl, topraksız tarımda kendi başlarına bir karışımın ana materyali olarak çok nadir olarak kullanılırlar; genellikle ortamın fiziksel yapısını iyileştirmek ve su tutma kapasitesini ayarlamak amacıyla (peat) torfa karıştırılarak kullanılır. Kum ve çakıl kireç, balçık ve tuzdan arındırılmış olduğu sürece ortamın kimyasal yapısına hiçbir etkileri olmaz. Kum ve çakılın tek farkı, farklı büyüklükte olmalarıdır. Bu iki malzemenin de su tutma kapasitesi çok düşüktür.

Kaba kum ve ince kum olarak bilinen farklı iriliklerde kum çeşitleri vardır. Topraksız tarımdaki katı ortam kültürü oluşturmak için en uygun kum tane büyüklüğü 0.5-2 mm arasında olandır.

Tanelerinin
%90’dan fazlası 1mm’den büyük olan kum kaba kum,
%80-90’ı 0.5-2 mm arasında olan orta irilikte kum,
%90’dan fazlası 1 mm’den daha küçük olan kum ince kum olarak adlandırılır.

Çakıl tanelerinin büyüklüğü ise genelde 2-20 mm arasında değişir. Genelde şekilli olmayan çakıllar bitkinin kök ve gövdesine zarar verebilir, bundan dolayı genellikle taneleri küçük ve yuvarlak çakıllar topraksız tarımda tercih sebebidir.

Kum kültürü ile yapılan çalışmalar 1960 lı yıllarda ABD de Arizona Üniversitesinde başlamıştır.
Çakıl koptuğu kaya parçasının özelliğini taşır bazalt ve granit gibi. Çakıl ve kum her yetiştirme periyodu sonunda yıkanarak ya da strelize edilerek tekrar kullanılabilir.

Kimyasal salınım yapmayan kaya parçalarının herbiri birer çakıl kaynağıdır.